Tapuda Yanlış Beyan Nedir?

Genellikle düşük vergi ödemek amacıyla gerçekleştirilen bir uygulama olup tapuda hatalı bilgilerin bulunmasına sebebiyet veren beyan türüdür. 

Her konut vergilere tabidir ve konuta dair tapuda belirtilmesi gereken bazı koşullar eksik ya da hatalı olarak girildiğinde tapuda yanlış beyan verilmiş olur.

Tapuda Yanlış Beyan Cezası Nedir?

Tapuda yanlış beyan göstermek emlak dünyasındaki alım-satımlarda, tapu harcı ödemelerinden ve düşük bedel göstermekten kaynaklanan vergi sorunlarına neden olmaktadır. Tapuda yanlış beyan vererek alım-satım işlemleri süresince eksik konut ücreti ödeyen kişiler, aradaki farka ek olarak tapu harcının 4'te 1'i kadar ceza ödemekle yükümlüdür.

Tapu Harcı Farkı Cezası Nedir?

Konut alım/satımlarında tapu harcı ödenmeden konut üzerinde herhangi bir işlem yapılamaz. Gayrimenkul satışından sonra devir işlemi tapu harcı ödenmeden önce başlayamaz. Tapu harçlarının yıl sonuna kadar binde 15 olarak ödenmesi beklenmektedir. 

Yanlış beyan edilmiş ya da eksik ödenmiş tapu harçları için belli başlı cezalar kesilmektedir. Tapu harcı ödemelerinde hem alıcı hem de satıcı kişilerin kendi paylarına düşen ödemeyi yapması gerekir. Bunun neticesinde alıcı ve satıcılar birbirinden ayrı şekilde yüzde 1.5 oranında harç ödemelidir.

Tapu harcı gerçekte olan asıl devir bedelinden daha düşük bir ücret ödenerek yapılmışsa, bu durum fark edildiğinde aradaki fark üzerinden hesaplanan harç miktarı ikmalen tespit edilip hem konutu devreden hem de devir alan kişilerden ceza kesilmektedir. Tespit edilecek tapu harcı için devreden ve devralan kişilere harcın yüzde 25’i oranında vergi ziyanı cezası uygulanır.

Tapu Harcı Farkı Nasıl Hesaplanır?

Tapu harcı farkını belirleyen etmen, konutun devir bedelidir. Örneğin 500 bin liralık bir gayrimenkul söz konusu olduğunda 2022 itibarıyla gayrimenkulün fiyatının 1.5’i hesaplanmaktadır. 500.000 liralık bir ev için bu miktar 15 bin TL olmakta, yani hem alıcı hem de satıcının 7.5 bin TL tapu harcı ödemesi gerekmektedir.

Tapu Harcı Pişmanlık Dilekçesini Kim Verir?

Gayrimenkul tapularının normal şartlarda satışı yapılıp başkasına devredilmesiyle birlikte, tapuda alıcı ve satıcı taraflar için yüzde 1.5 oranında harç ödemesi yapılmaktadır. Ancak tapuda gerçek satış miktarını belirtmeyen, tapuda yanlış beyanda bulunan ve sonradan bu durumdan ötürü pişman olan kişiler tapu harcı pişmanlık dilekçesini ilgili kuruma vererek pişmanlık harcı ödeyebilmektedirler. Bu dilekçe sayesinde kişiler, yüklü bir ceza ödemekten kurtulmuş olup daha makul bir miktarda ceza ödeyebilirler. 

Gayrimenkul devirlerinde tapu harcı hesaplanırken emlak vergisinden az olmamak şartıyla gerçek bedel üzerinden beyan edilen devir bedeli baz alınır. Emlâk vergisi değeri, 1319 sayılı Emlâk Vergisi Kanunu’nun 29’uncu maddesine göre belirlenmiş vergi değeri göz önünde bulundurularak hesaplanmaktadır.

Tapuda yanlış beyan sonucu ortaya çıkan problemleri bertaraf etmek için hazırlanan tapu harcı pişmanlık dilekçesi, elektronik ortamlar üzerinden de gönderilip sistem tarafından kabul edilip konu hakkında tahakkuk fişi düzenlenebilmektedir. Tapuda yanlış beyan sonucunda başvurulabilecek çözüm yöntemlerinden biri olan pişmanlık dilekçesi ile ilgili unutulmaması gereken en önemli detay, tapu harcı pişmanlık dilekçesi verebilmek için Gelir İdaresi Başkanlığı’nın konu ile ilgili herhangi bir işleme başlamamış olması gerektiğidir.

Hiç verilmemiş olan vergi beyannamelerinin mükellefin haber verme dilekçesinin verildiği tarihten başlayarak 15 (on beş) gün içinde verilmesi, eksik veya yanlış yapılan vergi beyanının mükellefin keyfiyeti haber verme tarihinden başlayarak 15 (on beş) gün içinde tamamlanması veya düzeltilmesi gerekmektedir.

Tapu Harcı Pişmanlık Dilekçesi Örneği

. . . . . . . . . . . . . . . Vergi Dairesi Müdürlüğü’ne

Vergi Kimlik-TC Kimlik Numarası:

. . . . . . /. . . . . . / . . . . . . tarihinde gerçekleşen tapu satışında, sehven hatalı beyan vermiş bulunmaktayım.

Yeni beyanımın, Vergi Usul Kanunu’nun 371’inci maddesi hükümlerine göre kabulü hususunu arz ve talep ederim.

Saygılarımla,

Mükellef
(Vekili veya Temsilcisi)
Ad, Soyadı ve İmza

İRTİBAT BİLGİLERİ

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 

Tapu harcı pişmanlık dilekçesinin, harcın ödenmiş olduğu vergi dairesine verilmesi gerekmektedir. Tapu harcı pişmanlık beyannamesi, ilgili maliye kurumuna verildikten sonra, belgeyi veren kişinin tapu harcı pişmanlık zammını da ödemesi gerekmektedir.

Tapu Harcı Rayiç Bedel Mi?

Rayiç, kelime anlamı olarak bir malın bulunduğu piyasa içerisindeki güncel değeri anlamına gelmektedir. Rayiç bedeli; satılacak, vergisi ödenecek ya da sigorta ettirilecek mal ya da mülkün güncel değerini ifade etmektedir. 

-Taşıt sigortaları, 

-Konut sigortası, 

-Gelir/emlak vergisi 

gibi işlemlerin süreçlerinin tamamında, bahsi geçen malın güncel değeri hesaplanıp buna göre işlem yapılmaktadır. İşlemlerin ve sürecin eksiksiz, hatasız bir şekilde ilerleyebilmesi için malın anlık değerinin doğru bir şekilde tespit edilmesi büyük önem taşımaktadır.

Rayiç bedeli hesaplama işlemleri; söz konusu olan konutlar veya arsalar için ayrı ayrı gerçekleştirilmektedir. Taşıtlar için ise ayrı bir rayiç bedeli hesaplaması uygulanmaktadır. Konut ve arsa rayiç bedeli hesaplanırken aynı muhitte ve benzer özelliklerde üç farklı konut ya da arsa referans alınmaktadır. Bedeli çıkarılacak gayrimenkulün metrekaresi, referansların metrekareleriyle karşılaştırılıp daha sonra tapu rayiç bedeline ulaşılmaktadır. 

Tapu rayiç bedeli, herhangi bir konut alım satımı esnasında belirtilmesi zorunlu olan bilgilerden biridir. Süreç içerisinde tapu rayiç bedeli ile ilgili tapuda yanlış beyanda bulunmak kanunlar gereğince suç olarak kabul edilmektedir.

Tapu rayiç bedelini saptarken, tapuda yanlış beyan gerçekleştiren alıcı ve satıcılara çeşitli cezalar uygulanmaktadır. Tapu rayiç bedelini yanlış beyan etmek, gerçekleşen konut satışından haksız kazanç elde etmeye yol açmaktadır. Bundan dolayı yanlış bilgi veren kişilerin alacağı tapu rayiç bedeli cezası, faiz işleminden de geçirilmektedir ve aradaki fark tahsil edilmektedir. Farklı cezalara ek olarak ödenmesi gereken asıl harç miktarının %25’i oranında ceza kesilmektedir.